จักสานผักตบชวา

หมวด : ของใช้/ของตกแต่ง/ของที่ระลึก

ผลิตภัณฑ์

ประวัติความเป็นมา


ผักตบชวา เป็นวัชพืช ที่ไม่มีใครต้องการ แต่ละคนแต่ละท่านจะมีวิธีทำลายที่แตกต่างกัน แต่ที่บ้านเกี๋ยงลุ่ม ตำบลแม่ลอย อำเภอเทิง จังหวัดเชียงราย มีวิธีการนำเอาผักตบชวา มากำจัด และเพิ่มมูลค่าในตัวของมันเอง ได้อย่างลงตัวและเหมาะสม โดยบรรดา พ่อบ้านจะออกไปตัดผักตบชวาจากที่ต่างๆ แล้วนำเข้ามาในหมู่บ้านเกี๋ยงลุ่มเพื่อแปรรูปเพิ่มมูลค่า
การผลิตหรือการสานผักตบชวา จึงเป็นภูมิปัญญาที่น่าสนใจอีกอย่างหนึ่ง ฝีมือดี การรวมกลุ่มดี มีแนวทางในการดำเนินการได้อย่างรัดกุม มีอนาคต กลุ่มสานผักตบชวาบ้านเกี๋ยงลุ่ม จึงเป็นกลุ่มที่สมควรได้รับการสนับสนุนอย่างยิ่ง เพราะ นอกจากจะกำจัดวัชพืช คือผักตบชวาแล้ว ยังสามารถนำมาผลิตเพื่อเพิ่มพูนรายได้ให้กับประชาชนในท้องถิ่น ได้อย่างครบวงจรและลงตัว จึงน่าชื่นชมในความสำเร็จ ของกลุ่มสานผักตบชวาของบ้านเกี๋ยงลุ่ม ที่มีผู้นำที่เข้มแข็ง
กลุ่มจักสานผักตบชวา บ้านเกี๋ยงลุ่ม หมู่ที่ ๓ ตำบลแม่ลอย อำเภอเทิง จังหวัดเชียงราย ได้ดำเนินการตั้งแต่ปี ๒๕๕๒ มีสมาชิกเริ่มก่อตั้งจำนวน ๑๐ คน ได้มีการระดมหุ้นเพื่อใช้ในการจัดซื้อวัสดุอุปกรณ์ในการผลิต คนละ ๑๐๐ บาท ผลิตภัณฑ์ที่กลุ่มจัดทำเป็นตัวแรก คือ กระเป๋าสะพายขนาดกลาง
เนื่องจากครั้งแรกที่เริ่มจัดตั้งกลุ่มได้เรียนรู้การจักสานกระเป๋าจาก ปราชญ์ชาวบ้าน ที่เรียกกันติดปากว่าแม่ครูสุภาพ ซึ่งเป็นราษฎร์จากอำเภอปง จังหวัดพะเยา เมื่อนำผลิตภัณฑ์ออกจำหน่ายสู่ท้องตลาดก็ได้รับการตอบรับจากลูกค้าดีพอสมควร แต่ก็มีอุปสรรคคือ รูปแบบของกระเป๋าที่นำออกจำหน่ายไม่ตรงกับความต้องการของลูกค้าบางกลุ่ม ต่อมาทางกลุ่มจักสานผักตบชวาจึงได้คิดค้นรูปแบบและลวดลายกระเป๋าแบบใหม่ๆ และศึกษาดูงานจากกลุ่มที่มีผลิตภัณฑ์คล้ายคลึงกัน โดยนำมาประยุกต์ให้ทันสมัยมากขึ้น เพิ่มเติมในรายละเอียด สีสัน และสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ ทำให้มีการขยายผลิตภัณฑ์จนติดตลาดทั้งในและต่างจังหวัด รวมถึงส่งออกขายต่างประเทศ จนได้รับมาตรฐาน มผช.

อัตลักษณ์(เอกลักษณ์)/จุดเด่นของผลิตภัณฑ์


มาตรฐานและรางวัลที่ได้รับ


มาตรฐาน มผช. ปี ๒๕๕๕

ความสัมพันธ์กับชุมชน

ฝีมือ แรงงาน คือคนในชุมชนอย่างแท้จริง ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นจึงทำให้คนในชุมชนมีความผูกพันกันเหมือนญาติพี่น้อง

กระบวนการผลิต

วัตถุดิบและส่วนประกอบ


๑. ตันผักตบชวา เปีย เส้นไพร
๒. เข็ม ด้าย กรรไกร เข็มหมุด สายวัด
๓. หุ่นโฟม หุ่นไม้
๔. ผ้าซับใน ซิป
๕. หูไม้ ห่วงพลาสติก สายหนัง ลูกปัด
๖. น้ำมันเคลือบเงา
๗. สีย้อมผ้า

ขั้นตอนการผลิต


๑. การตัดผักตบชวา ต้องเลือกตัดผักตบชวาที่ไม่อ่อนหรือแก่จนเกินไป มีความยาวประมาณ ๗๐-๘๐ ซม. และ ๑ กอจะตัดเพียง ๔ ต้นเท่านั้น
๒. เมื่อตัดเสร็จแล้วนำไปล้างน้ำให้สะอาด นำไปตากแดดให้แห้ง ๗ วัน หรือจนกว่าจะแห้งสนิท
๓. เมื่อแห้งแล้ว จึงนำมาอบกำมะถัน อบนาน 1 วัน เพื่อให้คงสีสวยงาม เหนียวนุ่ม และป้องกันเชื้อรา
๔. นำผักตบชวาที่อบกำมะถันมาผึ่งให้แห้ง แล้วนำมาคัดเลือกเส้นเพื่อจักสาน
๕. นำก้านผักตกชวามาตัดเป็นเส้น เพื่อให้ได้ขนาดตามที่ต้องการ หรือหากต้องการสีต้องนำก้านผักตบชวามาย้อมสี แล้วตากแดดให้แห้ง
๖. นำมาถักตามแบบที่ต้องการ นำต้นผักตบชวาที่ตากแห้งและย้อมสีแล้วมาชุบน้ำก่อนจะเริ่มจักสานตามแบบพิมพ์ ลวดลายที่จักสานมีหลายลาย เช่น ลายเปีย ซึ่งเป็นลายที่ใช้ในผลิตภัณฑ์เกือบทุกรูปแบบ นอกจากนี้ยังมีลายเม็ดข้าว ลายมะยม ลายน้ำไหล ลายสอง ลายดอกแก้ว และลายสับปะรด เป็นต้น สำหรับรูปแบบของผลิตภัณฑ์ที่มีหลายแบบ เช่น
๗. นำมาเคลือบเงา หรือทาวานิช
๘. หลังจากจักสานเรียบร้อยแล้ว จึงนำมาบุภายในด้วยผ้า ใส่ซิป ใส่หูกระเป๋า และทาเคลือบผิวนอกด้วยน้ำมันวาณิช แล้วผึ่งแดดให้แห้งประมาณครึ่งวัน ก่อนจะนำมาเก็บไว้ในโรงเรือนเพื่อเตรียมบรรจุลงถุง หรือกล่องส่งให้ลูกค้า หรือนำไปจัดแสดงและจำหน่ายในเทศกาลต่าง ๆ

เทคนิค/เคล็ดลับในการผลิต


๑. เลือกสรร วัตถุดิบต่างๆ ที่มีคุณภาพ มีความคงทน
๒. สร้างเอกลักษณ์ของผลิตภัณฑ์ให้ลูกค้าและตลาดยอมรับ
๓. ส่งสมาชิกเข้าร่วมในการอบรมให้ความรู้และพัฒนาตนเองอยู่เสมอ
๔. จัดส่งสินค้าให้ลูกค้าทันตามกำหนด
๕. วิเคราะห์ความต้องการของตลาด
๖. ประชาสัมพันธ์ผลิตภัณฑ์อยู่เสมอและเข้าร่วมในการจำหน่ายสินค้าทั้งภาครัฐและเอกชน

ผู้ผลิต ผู้ประกอบการ

กลุ่มผู้ผลิต ผู้ประกอบการ

กลุ่มจักสานผักตบชวาบ้านเกี๋ยงลุ่ม
ที่อยู่ 46 3 - - ตำบลแม่ลอย อำเภอเทิง จังหวัดเชียงราย 0
08-21807647

ประธานกลุ่มผู้ผลิต ผู้ประกอบการ

นางวันดี ตันติ๊บ
ที่อยู่ 46 3 - - ตำบลแม่ลอย อำเภอเทิง จังหวัดเชียงราย 0
08-21807647

แหล่งจำหน่ายผลิตภัณฑ์

กลุ่มจักสานผักตบชวาบ้านเกี๋ยงลุ่ม เลขที่ 46 หมู่ที่ 3
ตำบลแม่ลอย อำเภอเทิง จังหวัดเชียงราย
ติดต่อ นางวันดี ตันติ๊บ
โทร. 08-21807647